Ευρυτανία Αρχαιολογικοί Χώροι της Ευρυτανίας,
Πληροφορίες σχετικά με τους Αρχαιολογικούς Χώρους της Ευρυτανίας
Ιερά Μονή Προυσσού
Η Ιερά Μονή Προυσσού είναι ένα από τα λίγα μοναστήρια που σώζονται στην Ευρυτανία. Το καθολικό της είναι ενδιαφέρων ναΐσκος, σταυροειδής με τρούλλο. Στα δυτικά του, στη ρίζα του βράχου, υπάρχει κρύπτη διαμορφωμένη σε παρεκκλήσι. Οι σήμερα σωζόμενες τοιχογραφίες φιλοτεχνήθηκαν γύρω στο 1785. Μέσα στην κρύπτη διασώζονται στην εξωτερική πλευρά τοιχογραφίες του 13ου αιώνα, ενώ εσωτερικά υπάρχουν δύο στρώματα, από τα οποία το ένα χρονολογείται στα 1518. Πολύ αξιόλογο είναι και το ξυλόγλυπτο τέμπλο της κρύπτης, που χρονολογείται στα 1810.Το Σκευοφυλακίου της Μονής περιέχει πλήθος πολύτιμων χειρόγραφων Κωδίκων, εικόνες, ιερά σκεύη, λειψανοθήκες και βιβλία. Στη Μονή λειτουργεί ενδιαφέρον μουσείο με μέρος των θησαυρών, όπως εικόνες από το 15ο και 16ο αιώνα, ιερά άμφια, αργυρά και χρυσά δισκοπότηρα, χειρόγραφοι κώδικες, τυπογραφημένα βιβλία και το σπαθί του Καραϊσκάκη.Έξω από τη Μονή υπάρχουν δύο κάστρα αριστερά και δεξιά, οι «πύργοι του Καραϊσκάκη». Υπάρχει επίσης εκκλησάκι των Αγίων Πάντων, που κτίστηκε το 1754. Τέλος, σώζεται και το κτίριο που στέγασε επί Τουρκοκρατίας τη «Σχολή Ελληνικών Γραμμάτων» που λειτούργησε στη Μονή.
Κλαυσί
Το αρχαίο Κάλλιον; Μόλις 9 χιλιόμετρα από το Καρπενήσι, σε υψόμετρο περίπου 800 μέτρα, βρίσκεται το Κλαυσί. Πολλοί το ταυτίζουν με το αρχαίο Κάλλιον, την πρωτεύουσα της Ευρυτανίας, αν και δεν είναι τίποτα επιβεβαιωμένο. Η παράδοση λέει ότι το όνομα Κλαυσί ή Κλαψί το απέκτησε από τα δάκρυα που έχυσαν οι κάτοικοί του μετά την καταστροφή που υπέστη από την επιδρομή των Γαλατών το 279 προ Χριστού. Η περιοχή που είναι χτισμένο το χωριό έχει όμορφη θέα, ενώ στην πλατεία θα απολαύσουμε καφέ και φαγητό με αρκετή δροσιά το καλοκαίρι και φουντωμένα τζάκια το χειμώνα. Στις παρυφές του χωριού βρίσκεται ένα σημαντικό παλαιοχριστιανικό μνημείο. Πρόκειται για το ναό του αγίου Λεωνίδη (επίσκοπος Αθηνών που μαρτύρησε στην Κόρινθο το 251 μετά Χριστού.) που ανακαλύφθηκε τυχαία το 1955, όταν μετά από μια δυνατή νεροποντή ήρθαν στην επιφάνεια τα όμορφα ψηφιδωτά δάπεδά του. Στις ανασκαφές που ακολούθησαν (1957-1958) αποδείχθηκε ότι επρόκειτο για τρίκλιτη βασιλική του 5ου αιώνα μ.Χ. με διαστάσεις 28 x 18 μέτρα και με πολύ αξιόλογα ψηφιδωτά με παραστάσεις ζώων, πτηνών, ψαριών και καλλιτεχνικών κεντημάτων. Ο ναός έχει συντηρηθεί, έχει φτιαχτεί στέγαστρο για την προστασία των δαπέδων του και λειτουργεί μία φορά το χρόνο.
Αρχαίος Οικισμός Γλα
Εδώ ανήκει η μια από τις πιθανολογούμενες θέσεις της αρχαίας Οιχαλίας, πρωτεύουσας της Ευρυτανίας, που μέσα από παραφθορά του ονόματος έγινε Χόχλια. Κατά καιρούς ανακαλύφθηκαν εκεί αρχαιολογικά ευρήματα οικιακής και πολεμικής χρήσης, στην περιοχή του λόφου “Γλα”, μεταξύ των οποίων αγαλματίδιο του θεού Διόνυσου (κισσοστεφανομένου), έργο του 2-ρου προ Χριστού. αιώνα, ύψους 0,48 μέτρα, που φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών. Απέναντι, νοτιοδυτικά του Γλά, βρίσκεται το ”Προσκυνητάρι της Αγίας Παρασκευής”, του οποίου η σκεπή στηρίζεται σε δυο περίτεχνα κιονόκρανα και είναι στολισμένη με μετώπες και γείσα. Η Χόχλια απέχει 42 χιλιόμετρα από το Καρπενήσι.